“ขนมครกนางละคร” เป็นขนมพื้นบ้านของชาวไทยรามัญ (มอญ) บนชุมชนเกาะเกร็ด จังหวัดนนทบุรี สันนิษฐานกันว่าชาวไทยรามัญนำเข้ามาตั้งแต่การอพยพ ในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ช่วงปี พ.ศ. 2317 จากนั้นได้มีการถ่ายทอดการทำสืบต่อกันมาหลายชั่วอายุคนจนถึงปัจจุบัน
แต่เดิมขนมนี้ถูกเรียกว่า “ขนมครกมอญ” ต่อมาพ่อค้าแม่ค้าจากเกาะเกร็ดได้นำไปเร่ขายทางเรือตามชุมชนต่างๆ ปรากฏว่า กลุ่มคนที่นิยมซื้อรับประทานกันมากคือ “นางละคร” (ในสมัยนั้น คณะละครชาตรี มีมากมายหลายคณะที่เปิดทำการแสดงในพื้นที่จังหวัดนนทบุรี) เพราะรับประทานง่ายและอิ่มท้องอยู่นาน ดังนั้นผู้คนทั้งหลายจึงเรียกชื่อใหม่ว่า “ขนมครกนางละคร”
ต่อมาเมื่อการคมนาคมทางบกมีความเจริญก้าวหน้า การค้าขายทางเรือก็เริ่มเสื่อมความนิยมลง ขนมครกนางละครก็ห่างหายไป จนไม่เป็นที่รู้จักของชุมชนอื่นๆ อีก
ต่อมาในปี พ.ศ. 2540 นายวัชรินทร์ โรจนพานิช นายอำเภอปากเกร็ด ในขณะนั้นได้ริเริ่มพัฒนาเกาะเกร็ดให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว ชาวไทยรามัญ ชุมชนเกาะเกร็ด จึงเริ่มทำขนมครกนางละครออกจำหน่าย เป็นสินค้าต้อนรับนักท่องเที่ยว ซึ่งได้รับความสนใจเป็นอย่างยิ่ง เพื่อเป็นการอนุรักษ์ สืบทอดและเผยแพร่ให้แก่เยาวชนของชาติ ทางจังหวัดนนทบุรี
สูตรในการทำ “ขนมครกนางละคร”
วัตถุดิบ – เครื่องปรุง
- ข้าวสารข้าวเหนียว 1 ก.ก.
- มะพร้าวทึนทึก 1 ผล
- น้ำตาลทราย 1 ก.ก.
- งาดำ 1/2 ก.ก.
- เกลือ 2 ช้อนชา
- น้ำมันพืช 1 ขวดลิตร
วิธีทำ “ขนมครกนางละคร”
- นำข้าวสารข้าวเหนียวไปล้างน้ำให้สะอาด
- นำข้าวสารเหนียวที่ล้างแล้วมาแช่ในน้ำ เติมเกลือ ให้มีความเค็มพอเหมาะ ทิ้งไว้ประมาณ 1-2 ชั่วโมง
- ขูดมะพร้าวทึนทึกให้เป็นฝอย
- คั่วงาดำให้สุกและมีกลิ่นหอมดีแล้ว นำไปผสมกับน้ำตาลทรายใส่ภาชนะไว้
- นำกระทะขนมครกดินเผาขึ้นตั้งบนเตาถ่าน โดยใช้ไฟกลาง
- เมื่อกระทะขนมครกดินเผาเริ่มร้อนแล้ว ทาด้วยน้ำมันพืชจนทั่ว
- ตักข้าวสารข้าวเหนียวพร้อมน้ำหยอดลงในแบบพิมพ์ของกระทะขนมครก ปล่อยทิ้งให้ข้าวสุก เมื่อน้ำเริ่มแห้งใช้ช้อนตกแต่งข้าวให้เป็นรูปขนมครกตามแบบพิมพ์
- โรยด้วยมะพร้าวทึนทึกทิ้งไว้สักระยะให้มะพร้าวสุก จึงตักน้ำตาลทรายผสมงาทับลงไปแล้วตัก
- พอข้าวเริ่มเหลืองมีกลิ่นหอม ใช้ปลายช้อนตักขึ้นจากแบบพิมพ์ได้
- ถ้าต้องการความสวยงาม ให้ตกแต่งหน้า ด้วยขนมฝอยทอง
ควรรับประทานขณะที่ยังร้อนๆ เพราะข้าวจะนิ่มมีกลิ่นหอมชวนรับประทาน ถ้าปล่อยให้ขนมครกเย็น ข้าวจะแข็งเคี้ยวยาก
เคล็ดลับในการทำ “ขนมครกนางละคร”
- แช่ข้าวสารข้าวเหนียวด้วยน้ำใบเตยจะเพิ่มความหอม และมีสีสันน่ารับประทาน
คุณค่าโภชนาการของ “ขนมครกนางละคร”
- ข้าว ให้สารอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรท
- น้ำตาลทราย เกลือ ให้สารอาหารประเภทวิตามิน
- มะพร้าว และน้ำมันพืช ให้สารอาหารประเภทไขมัน
- ถ้าแช่ข้าวสารเหนียวในน้ำใบเตย มีสรรพคุณทางยา เป็นยาเย็น ดับร้อน รักษาโรคหัด เลือดออกตามไรฟัน หวัด ตับอักเสบ ไตอักเสบ ติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
ปัจจุบัน “ขนมครกนางละคร” มีครัวเรือนที่ทำมากที่สุดที่ ชุมชนหมู่ที่ 1 บ้านลัดเกร็ด ตำบลเกาะเกร็ด จังหวัดนนทบุรี
เครดิตภาพ https:// www.thaiquote.org/content/210835